سفرهای پی در پی مقامات تهران و مسکو به روسیه و ایران در پی دیدار پوتین و ترامپ، موجب حساسیت رسانه ها شده است.برخی تحلیلگران معتقدند دیدارهای نمایندگان عالیرتبه تهران و مسکو در پی حل مناقشه تهران - واشنگتن بر سر برجام و بحران سوریه است.
صبح
تهران به نقل از پارسینه:
ابتدای اردیبهشت ماه سال
جاری و دقیقاٌ در واپسین لحظات زمزمه خروج آمریکا از توافق هسته ای،
الکساندر لاورنتیف نماینده ویژه رئیس جمهور روسیه در امور سوریه، با حسین
جابری انصاری دیدار کرد و در پی این دیدار شایعاتی مطرح شد که نماینده
روسیه در پی ارائه راهکارهایی برای تغییر وضعیت حضور ایران در سوریه بوده
تا بتواند آمریکا و اسراییل را از بابت رفتار تهران اسوده خاطر کند.
اما در پایان این دیدار چند ساعته فقط دو طرف به
تشریح مسائلی از جمله چگونگی توافق تهران و مسکو برای اتخاذ استراتژی دو
کشور در مقابل تروریستها در سوریه و نحوه پایان دادن به بحران دمشق در
مقابل با عناصر تروریستی بسنده کردند و سخنی از بابت موضوع انتظار احتمالی
واشنگتن و تل آویو از تهران در پی حضور دستیار پوتین نکردند.
اما روز گذشته برخی منابع روس گزارش کردند که «الکساندر
لاورنتیف» به تهران سفر خواهد کرد. برخی خبرگزاری ها مدعی شدند سفر
نماینده روسیه به ایران به منظور در جریان قرار دادن تهران درباره نتایج
نشست اخیر میان رؤسای جمهور روسیه و آمریکا در هلسینکی فنلاند و همچنین به
منظور هماهنگی اقدامات احتمالی مشترک بر اساس توافقات حاصل شده در فنلاند
صورت میگیرد. سفر لاورنتیف به تهران پس از دیدار حساس و پر حاشیه ترامپ و
پوتین کافی بود تا دوباره گمانه زنی هایی که قبلاً درباره آخرین سفر دستیار
پوتین به تهران درباره وساطت مسکو بین تهران و واشنگتن مطرح شده بود،
دقیقاً چند روز پس از سفر ولایتی به مسکو و دیدارش با پوتین، مجدداً در
صدر اخبار منطقه قرار گرفته و اینبار به یقین نزدیک تر شود.
دیدار
اخیر پوتین و ترامپ با آنکه پیش از این نیز دو بار دیدار کرده بودند از آن
جهت اهمیت داشت که دیدارهای قبلی در حاشیه اجلاسها و نشستهای بینالمللی
صورت گرفته بود و تا کنون نشستی رسمی میان سران این دو کشور برگزار نشده
بود. ترامپ نیز پس از این نشست گفته بود که دیدارش با پوتین روابط واشنگتن و
مسکو را در مسیر تازهای قرار داده است.
در دیدار سران آمریکا و روسیه درباره موضوعات مختلفی از
جمله ایران و سوریه بحث و تبادل نظراتی صورت گرفته اما از آنجایی که
نشستهای برگزار شده پشت درهای بسته بود هنوز از جزئیات این دیدارها خبری
منتشر نشد تا جایی که حتی برخی نمایندگان دموکرات کنگره آمریکا خواستار
انجام تحقیقات درباره توافقات حاصل شده در هلسینکی شدهاند.
تمام این مسائل در حالی پیوسته و در کنار هم رخ داده که
گویی رایزنی هایی مخفی و در سکوت خبری بین مسکو تهران و واشنگتن در جریان
است. الکساندر لاورنتیف پیش ازظهر امروز با سعید ایروانی معاون سیاست خارجی
و امنیت بین الملل دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی کشورمان دیدار و گزارش
جامعی از گفتگوهای انجام شده در اجلاس اخیر روسای جمهور فدراسیون روسیه و
ایالات متحده آمریکا ارایه کرد.
ایروانی در این دیدار که بیش از
دوساعت به طول انجامید با تشکر از سرعت عمل رییس جمهور روسیه در اعزام
نماینده ویژه به تهران، این اقدام را نماد روشنی از التزام دو کشور ایران
به قواعد همکاری و مشارکت راهبردی عنوان کرد.
فرستاده ویژه رییس
جمهور روسیه نیز در این دیدا با ارایه گزارشی از گفتگوهای انجام شده در
اجلاس اخیر روسای جمهور روسیه و آمریکا اظهار داشت: روسیه خود را متعهد به
پشتیبانی از توافقات بین المللی دانسته و بر اجتناب کشورها از
یکجانبهگرایی و بهرهگیری از ابزارهای اقتصادی و تجاری برای تحمیل اراده
سیاسی به کشورهای دیگر تاکید دارد.
لاورنتیف با اشاره به مواضع
روشن و قاطع روسیه در قبال برجام بر ضرورت پایبندی و اجرای تعهدات پذیرفته
شده از سوی همه کشورها تاکید کرد و افزود: رییسجمهور روسیه اعمال
تحریمهای یکجانبه علیه ایران را مغایر با توافقنامه بینالمللی برجام
میداند و در گفتگوهای اخیر با رییسجمهور آمریکا بر غیر سازنده و زیانبار
بودن این اقدام تاکید کرده است.
وی اظهار امیدواری کرد که با تداوم
گفتگو میان چین، روسیه و کشورهای اروپایی با آمریکا رویکرد این کشور در
قبال پیگیری سیاستهای یکجانبه تغییر نماید و توافقات پذیرفته شده در
چارچوب برجام مبنای عمل متقابل قرار بگیرد.
بنظر می رسد جدا از شرح
مذاکرات نماینده پوتین در تهران از زبان خودش و طرف ایرانی، مقامات ایران و
روسیه در پی راه کارهایی هستند تا واشنگتن را در قدم اول به میز مذاکره و
احتمالاً رضایت به بازگشت به تعهدش نسبت به برجام بازگردانده و در گام
بعدی وضعیت حضور ایران در سوریه که موجب عصبانیت آمریکا و هم پیمانانش شده
را به نحو مساعدی برای طرفهای درگیر تغییر دهند. دقیقاً حدسی که اگر عملی
شود ممکن است پیامدهای مثبتی برای مناقشات منطقه ای و بین المللی مخصوصاً
برای طرف ایرانی داشته باشد.