دنیای تخصص محور!
یحیی یثربی
ما هنوز به تخصص پایبند نیستیم. نگاه به کارنامه برخی مدیران حاکی از آن است که تخصصشان نسبت به شغلی که دارند بی ارتباط است. تنها یک دلیل دارد اینکه وقتی در هزاران مسئلهای که تخصصی در آنها نداریم اظهار نظر میکنیم و آن این است که به گونهای رفتار کنیم تا در ذهن شخص مقابل به عنوان کسی که ناآگاه است قلمداد نشویم. همین مسئله و این نگاه است که باعث میشود تا سطح مباحث تخصصی تنزل پیدا کند و این موضوع، نشان دهنده این است که ما هنوز به تخصص گرایی سر تعظیم فرود نیاوردهایم. مدیریت های سلیقهای هم همین روال را دنبال میکنند.مدت ها است که مسئولان میگویند تهران گنجایش این جمعیت و امکانات رفاهی لازم را برای این مردم ندارد و باید پایتخت را به شهر دیگری منتقل کنیم.
هرچه ساخت و ساز بیشتر باشد قطعا مصرف کننده هم بیشتر خواهد شد. بدون هیچ ملاحظه یا نظمی، هر روز مجوز ساخت و ساز ساختمان ها و برج های تجاری و مسکونی را میدهند. تخصص به مهندسی نظم ایمان دارد. آیا ما تا به حال به فکر منابع طبیعی و محیط زیست مان بودهایم؟ یا بی تفاوت از کنار آنها رد شدهایم؟ اگر چنین باشد، ما تخصص گرا نبودهایم؛ سلیقهای کار میکنیم و به تخصص ایمان نداریم و در این شرایط، هرچه کار کنیم، باز هم فایدهای به دنبال نخواهد داشت زیرا در دنیا کاری رو به جلو حرکت میکند و پیش میرود که بحث علمی عقبه آن باشد. سواد در امروز از سالهای قبل کاملا متفاوت شده است. در دنیای جدید، علم، ثانیه به ثانیه تولید می شود زیرا در کشورهای اروپایی، مردم به میزان زیادی مطالعه میکنند، در صورتی که ما این کار را انجام نمی دهیم چراکه ما همه چیز را می دانیم!
این پرسش پیش می آید که چرا سواد و تحصیلات ما سازنده نیست و در زندگی ما هیچ جایگاهی ندارد؟ پاسخ به این سوال تا حد زیادی مشخص است چراکه ما در جامعهای زندگی می کنیم که مهندسی نشده است. مدرک گرایی در جامعه ما رشد کرده است و فرد دانش آموخته با مدرک تحصیلی خود تن به هر شغلی در حوزه غیر تخصصی خود میدهد. بسیاری از مردم فقط به دنبال مدرک هستند و بعد هر کاری که برایشان مهیا شود، در همان کار غیر مرتبط با تخصصشان به فعالیت می پردازند. جامعه ما به این معنی بی نظم شده است و سواد و تخصص جایگاه خود را در این جامعه گم کرده است. ما باید به اقتضای روزگارمان در علوم انسانی و اقتصادمان تحول و تکامل ایجاد کنیم تا جامعه را به پیش ببریم، در غیر اینصورت هرچقدر هزینه کنیم، باز هم نتیجه ای نخواهیم گرفت. باید قبول کنیم که دنیای هوش محور زمانش به پایان رسیده است. ما در دنیایی تخصص محور زندگی می کنیم.