آخرین اخبار
كدخبر: ۲۷۵۶۹
تاريخ انتشار: ۱۹ آذر ۱۳۹۳ - ۱۲:۲۶
نسخه چاپي
ارسال به دوستان
اسرار اربعین در تاریخ خلقت
پیامبر (ص) فرمود: هرکس چهل روز خود را برای خدا خالص گرداند چشمه‌های دانش و حکمت از قلبش فوران خواهد کرد و بر زبان او جاری خواهد شد. (بحار الانوار ج 70 ص 242)
انسانهایی که در پی ارتقاء، اوج گرفتن و انسان کامل شدن هستند به دنبال بهانه‌اند تا یک به یک پله‌های ترقی را بپیمایند، و یکی از این گام‌های بلند با چله نشینی محقق می‌شود. اربعین واژه‌ای است عربی که در متون دینی ما زیاد به آن توجه شده است در قرآن کریم کلمه اربعین 4 بار در سوره‌های اعراف، احقاق، بقره و مائده در رابطه با داستان پرماجرای حضرت موسی (ع) آمده است. کلمه اربعین، نخست توسط خداوند سبحان در کتاب شریف قرآن انجام گرفت وسپس به وسیله پیامبر اکرم (ص) و امامان معصوم (علیهم‌السلام) تاکید شد. به واژه اربعین نباید به عنوان کمّی آن بنگریم بلکه یک واژه عرفانی و یک عدد آسمانی است و گویا در این کلمه رمزها و رازها نهفته است، که ما را یارای فهمیدنش نباشد. نکته دیگر این است که توجه به اربعین تنها به این دنیا نیست، بلکه آنگونه که از روایات فهمیده می‌شود بخشی از برنامه‌های جهان آخرت نیز بر محور اربعین تنظیم می‌گردد. امام کاظم (ع) فرمود: "یقوم الناس یوم القیامه مقدار اربعین عاماً". مردم در روز قیامت به اندازه چهل سال می‌ایستند.
(بحار‌الانوار، ج 8 ص 48).
بیشتر انبیاء در چهل سالگی مبعوث شده‌اند. گویند آدم (ع) چهل روز گریه کرد تا توبه‌اش پذیرفته شد. همچنین نطفه‌ی پاکترین پاکان، مادر ائمه طاهرین، زهرای اطهر (س) پس از آنکه پیامبر (ص) و همسر گرامیش خدیجه (ع)، چهل روز آداب خاص را رعایت کردند، منعقد شد. فرموده‌اند جهت استجابت دعا در نماز شب، چهل مؤمن را دعا کنید و نیز از احادیث بسیار مشهور و متواتر آن است که هر کس چهل حدیث حفظ کند و به کار بندد، خداوند او را در زمره‌ی افراد عالم و فقیه محشور خواهد کرد.
اکثر علما و بزرگان دین کتاب چهل حدیث دارند، از جمله حضرت امام خمینی (رضوان‌ا.. تعالی‌علیه).
پیامبر (ص) فرمود: «هرکس چهل بار سوره توحید را بخواند، خداوند گناهان او را می‌بخشد، سوره توحید بارانی است که روح در آن شسته می‌شود. «
اربعین از رازهای هستی است. خصوصیت عدد چهل و اسرار نهفته در آن برای ما روشن نیست. عارف و فیلسوف شهیر، سهروردی در کتاب «عوارف‌المعارف» و همچنین استاد العلماء صدرالمتالهین شیرازی می‌گویند: فقط پیامبران و اولیاء الهی از راز اربعین باخبرند. احادیث و روایات زیادی از معصومین (علیهم‌السلام) در خواص اربعین وارد شده است. که البته حدیث در فرهنگ دین جایگاه والایی دارد، و به یک معنا حدیث نوعی تفسیر آیات قرآن است. به قول شهید مطهری «ما شیعیان یک سرمایه‌ای داریم که اهل تسنن این سرمایه را ندارند، و آن این است که از بعثت پیامبر (ص) تا رحلت امام حسن عسگری (ع) 273 سال دوره عصمت داریم و از سیره‌ی معصومین (علیهم‌السلام) می‌توانیم استفاده کنیم. ولی اهل تسنن فقط پیامبر (ص) را معصوم می‌دانند، یعنی از 23 سال زمان رسالت بهره‌مندند.» از ذخایر بسیار ارزشمند فکری و فرهنگی مسلمانان، احادیث و روایاتی است که از رسول خدا (ص) و ائمه هدی (س) به ما رسیده است. زمانی بود که ثبت یک حدیث از چنان اهمیتی برخوردار بود که یک عالم و اندیشمند، فرسنگها طی طریق می‌کرد تا حدیثی موثق بشنود و ضبط کند مثلا جابربن عبدا.. انصاری برای شنیدن یک حدیث از مدینه به مصر رفت و یک ماه این راه طول کشید، و یا شیخ صدوق برای کسب حدیث و دیدار علما به بیش از 30 سرزمین از خراسان، عراق و حجاز سفر کرد.(مقدمه من لا یحضره الفقیه) و همچنین سایر علما و بزرگان.
اگر امروز ما فرهنگی پربار و منابعی ارزشمند داریم، و اگر در کتاب «کافی» مرحوم کلینی، 16099 حدیث مسند، در کتاب «من لا یحضره الفقیه» مرحوم صدوق 9044 حدیث، و در «تهذیب شیخ الطائفه« شیخ طوسی 13590 حدیث، و در کتاب «استبصار» شیخ طوسی 5511 حدیث داریم، همه و همه از برکت تلاشهای مخلصانه علماء و محققان و دانشمندانی است که همت گماشتند و این حرکت فرهنگی را عبادت به شمار آورند. البته باید توجه داشت که عامل اصلی این تحرک، معصومین (ع) بوده‌اند.
حال سئوالی مطرح است که چرا برای پیامبر (ص) و سایر ائمه، مسئله اربعین مطرح نشده، و تنها برای امام حسین (ع) وارد شده است. یک علت این است که برای اولین بار جابربن عبدا.. انصاری به همراه دانشمند معروف عطیه‌عوفی و اهل بیت (ع) اربعین گرفتند که قبلا برای هیچ کس گرفته نشده بود. و دلیل دوم این است که بنا بر روایتی در کتاب «لهوف»، رأس مبارک امام حسین (ع) در روز اربعین به وسیله امام زین‌العابدین (ع) به بدنشان ملحق شد. در کتاب آثارالباقیه بیرونی صفحه 391 می‌نویسد: وجه تسمیه اربعین این است که چون چهل نفر از اهل بیت امام حسین (ع) پس از مراجعت از شام، قبرش را زیارت کردند آن روز را اربعین گفتند. قاضی عبدالجبار از علماء اهل تسنن در دو کتاب خود «المغنی» و «الاصول الخمسه» می‌گوید کاری که امام حسین (ع) کرد مایه‌ی مباهات مسلمین است، چرا که در هیچ دینی پیغمبری را پیدا نمی‌کنید که خانواده‌ی او یکی یکی خود را فدای رسالت آن پیغمبر کرده باشند، اما امام حسین (ع) با تمام خلوص این کار را کرد، لذا اربعین امام حسین (ع) است که عظمت دارد.
پیامبر (ص) فرمود: هرکس چهل روز خود را برای خدا خالص گرداند چشمه‌های دانش و حکمت از قلبش فوران خواهد کرد و بر زبان او جاری خواهد شد. (بحار الانوار ج 70 ص 242)
انسانهایی که در پی ارتقاء، اوج گرفتن و انسان کامل شدن هستند به دنبال بهانه‌اند تا یک به یک پله‌های ترقی را بپیمایند، و یکی از این گام‌های بلند با چله نشینی محقق می‌شود. اربعین واژه‌ای است عربی که در متون دینی ما زیاد به آن توجه شده است در قرآن کریم کلمه اربعین 4 بار در سوره‌های اعراف، احقاق، بقره و مائده در رابطه با داستان پرماجرای حضرت موسی (ع) آمده است. کلمه اربعین، نخست توسط خداوند سبحان در کتاب شریف قرآن انجام گرفت وسپس به وسیله پیامبر اکرم (ص) و امامان معصوم (علیهم‌السلام) تاکید شد. به واژه اربعین نباید به عنوان کمّی آن بنگریم بلکه یک واژه عرفانی و یک عدد آسمانی است و گویا در این کلمه رمزها و رازها نهفته است، که ما را یارای فهمیدنش نباشد. نکته دیگر این است که توجه به اربعین تنها به این دنیا نیست، بلکه آنگونه که از روایات فهمیده می‌شود بخشی از برنامه‌های جهان آخرت نیز بر محور اربعین تنظیم می‌گردد. امام کاظم (ع) فرمود: "یقوم الناس یوم القیامه مقدار اربعین عاماً". مردم در روز قیامت به اندازه چهل سال می‌ایستند.
(بحار‌الانوار، ج 8 ص 48).
بیشتر انبیاء در چهل سالگی مبعوث شده‌اند. گویند آدم (ع) چهل روز گریه کرد تا توبه‌اش پذیرفته شد. همچنین نطفه‌ی پاکترین پاکان، مادر ائمه طاهرین، زهرای اطهر (س) پس از آنکه پیامبر (ص) و همسر گرامیش خدیجه (ع)، چهل روز آداب خاص را رعایت کردند، منعقد شد. فرموده‌اند جهت استجابت دعا در نماز شب، چهل مؤمن را دعا کنید و نیز از احادیث بسیار مشهور و متواتر آن است که هر کس چهل حدیث حفظ کند و به کار بندد، خداوند او را در زمره‌ی افراد عالم و فقیه محشور خواهد کرد.
اکثر علما و بزرگان دین کتاب چهل حدیث دارند، از جمله حضرت امام خمینی (رضوان‌ا.. تعالی‌علیه).
پیامبر (ص) فرمود: «هرکس چهل بار سوره توحید را بخواند، خداوند گناهان او را می‌بخشد، سوره توحید بارانی است که روح در آن شسته می‌شود. «
اربعین از رازهای هستی است. خصوصیت عدد چهل و اسرار نهفته در آن برای ما روشن نیست. عارف و فیلسوف شهیر، سهروردی در کتاب «عوارف‌المعارف» و همچنین استاد العلماء صدرالمتالهین شیرازی می‌گویند: فقط پیامبران و اولیاء الهی از راز اربعین باخبرند. احادیث و روایات زیادی از معصومین (علیهم‌السلام) در خواص اربعین وارد شده است. که البته حدیث در فرهنگ دین جایگاه والایی دارد، و به یک معنا حدیث نوعی تفسیر آیات قرآن است. به قول شهید مطهری «ما شیعیان یک سرمایه‌ای داریم که اهل تسنن این سرمایه را ندارند، و آن این است که از بعثت پیامبر (ص) تا رحلت امام حسن عسگری (ع) 273 سال دوره عصمت داریم و از سیره‌ی معصومین (علیهم‌السلام) می‌توانیم استفاده کنیم. ولی اهل تسنن فقط پیامبر (ص) را معصوم می‌دانند، یعنی از 23 سال زمان رسالت بهره‌مندند.» از ذخایر بسیار ارزشمند فکری و فرهنگی مسلمانان، احادیث و روایاتی است که از رسول خدا (ص) و ائمه هدی (س) به ما رسیده است. زمانی بود که ثبت یک حدیث از چنان اهمیتی برخوردار بود که یک عالم و اندیشمند، فرسنگها طی طریق می‌کرد تا حدیثی موثق بشنود و ضبط کند مثلا جابربن عبدا.. انصاری برای شنیدن یک حدیث از مدینه به مصر رفت و یک ماه این راه طول کشید، و یا شیخ صدوق برای کسب حدیث و دیدار علما به بیش از 30 سرزمین از خراسان، عراق و حجاز سفر کرد.(مقدمه من لا یحضره الفقیه) و همچنین سایر علما و بزرگان.
اگر امروز ما فرهنگی پربار و منابعی ارزشمند داریم، و اگر در کتاب «کافی» مرحوم کلینی، 16099 حدیث مسند، در کتاب «من لا یحضره الفقیه» مرحوم صدوق 9044 حدیث، و در «تهذیب شیخ الطائفه« شیخ طوسی 13590 حدیث، و در کتاب «استبصار» شیخ طوسی 5511 حدیث داریم، همه و همه از برکت تلاشهای مخلصانه علماء و محققان و دانشمندانی است که همت گماشتند و این حرکت فرهنگی را عبادت به شمار آورند. البته باید توجه داشت که عامل اصلی این تحرک، معصومین (ع) بوده‌اند.
حال سئوالی مطرح است که چرا برای پیامبر (ص) و سایر ائمه، مسئله اربعین مطرح نشده، و تنها برای امام حسین (ع) وارد شده است. یک علت این است که برای اولین بار جابربن عبدا.. انصاری به همراه دانشمند معروف عطیه‌عوفی و اهل بیت (ع) اربعین گرفتند که قبلا برای هیچ کس گرفته نشده بود. و دلیل دوم این است که بنا بر روایتی در کتاب «لهوف»، رأس مبارک امام حسین (ع) در روز اربعین به وسیله امام زین‌العابدین (ع) به بدنشان ملحق شد. در کتاب آثارالباقیه بیرونی صفحه 391 می‌نویسد: وجه تسمیه اربعین این است که چون چهل نفر از اهل بیت امام حسین (ع) پس از مراجعت از شام، قبرش را زیارت کردند آن روز را اربعین گفتند. قاضی عبدالجبار از علماء اهل تسنن در دو کتاب خود «المغنی» و «الاصول الخمسه» می‌گوید کاری که امام حسین (ع) کرد مایه‌ی مباهات مسلمین است، چرا که در هیچ دینی پیغمبری را پیدا نمی‌کنید که خانواده‌ی او یکی یکی خود را فدای رسالت آن پیغمبر کرده باشند، اما امام حسین (ع) با تمام خلوص این کار را کرد، لذا اربعین امام حسین (ع) است که عظمت دارد.
